Sabiha Gökçen (1913-2001), Türk havacılığının öncülerinden biri olarak tanınan, dünyanın ilk kadın savaş pilotu unvanına sahip, Türk tarihinin önemli bir figürüdür. Atatürk’ün manevi evlatlarından biri olan Gökçen, kadınların havacılık gibi erkek egemen bir alanda da başarılı olabileceğini göstermiş, Türk kadınının gücünü ve yeteneklerini tüm dünyaya kanıtlamıştır.
Hayatı: Yetim Bir Çocuktan Havacılığın Zirvesine
Sabiha Gökçen, 22 Mart 1913’te Bursa’da doğdu. Genç yaşta yetim kalan Gökçen, 1925 yılında Atatürk’ün Bursa ziyareti sırasında onun dikkatini çekti. Atatürk tarafından evlat edinilen Sabiha, yeni bir hayatın kapılarını aralamış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin modernleşme sürecinde kadınlara tanınan fırsatların en somut örneklerinden biri olmuştur.
Eğitimine önce Çankaya İlkokulu’nda başlayan Gökçen, daha sonra Ankara ve İstanbul’daki okullarda öğrenim görmüştür. Atatürk’ün yönlendirmesiyle havacılık alanına ilgi duymuş ve bu alanda eğitim alarak tarih yazmaya karar vermiştir.
Havacılık Kariyeri
Sabiha Gökçen, havacılıkla 1935 yılında Türk Hava Kurumu’nun Türkkuşu Uçuş Okulu’nda tanıştı. Burada planör eğitimi aldıktan sonra, üstün yetenekleri sayesinde dikkat çekti ve eğitimi için Rusya’ya gönderildi. Eğitimini başarıyla tamamlayarak yurda döndü ve Türkiye’nin ilk kadın pilotlarından biri oldu.
1936’da askeri pilotluk eğitimi almak üzere Eskişehir’deki 1. Tayyare Alayı’na katıldı. Burada savaş uçakları kullanmayı öğrendi ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu olarak tarihe geçti.
1937 yılında Dersim Harekâtı sırasında aktif görev aldı ve savaş pilotu olarak katıldı. Bu dönemde gösterdiği cesaret ve başarısıyla Türkiye’nin havacılık tarihinde önemli bir yer edindi.
Ödülleri ve Uluslararası Tanınırlığı
Sabiha Gökçen, havacılık alanındaki başarılarıyla ulusal ve uluslararası düzeyde birçok ödüle layık görülmüştür. 1996 yılında Amerikan Hava Kurmay Koleji tarafından “Dünyanın İlk Kadın Savaş Pilotu” unvanı verilmiştir. Bu unvan, onun dünya havacılık tarihinde eşsiz bir yere sahip olduğunu bir kez daha kanıtlamıştır.
Türk Kadını İçin Bir İlham Kaynağı
Sabiha Gökçen, sadece havacılık alanındaki başarılarıyla değil, aynı zamanda Türk kadınının toplumsal hayatta daha fazla yer alması için verdiği mücadeleyle de örnek bir figürdür. Atatürk’ün “Türk kadını omuz omuza mücadele etmelidir” anlayışını benimseyerek havacılık gibi zorlu bir alanda yol açıcı olmuştur.
Emeklilik ve Vefatı
Sabiha Gökçen, 1955 yılında aktif uçuş kariyerini sonlandırdıktan sonra Türk Hava Kurumu’nda danışmanlık yapmaya devam etti. Havacılıkla ilgili çeşitli etkinliklere katılarak genç pilotlara ilham kaynağı oldu. 22 Mart 2001’de 88 yaşında Ankara’da hayata veda etti.
Mirası ve Anısı
Bugün, Sabiha Gökçen’in ismi İstanbul’daki Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı gibi önemli bir havaalanına verilmiştir. Bu, onun Türk havacılığındaki öncü rolünün ve ulusal bellekteki yerinin bir göstergesidir.
Sabiha Gökçen, Türk kadınının gücünü ve cesaretini temsil eden bir sembol olarak, yalnızca Türkiye’nin değil, tüm dünyanın havacılık tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır. Onun hikayesi, kadınların her alanda başarıya ulaşabileceğinin en güçlü kanıtlarından biri olarak yaşamaya devam etmektedir.