Egzama Nedir?

Egzama

Egzama, ciltte kızarıklık, kaşıntı, kuruluk ve iltihaplanma ile kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Tıbbi olarak atopik dermatit olarak da bilinen egzama, genellikle cilt bariyerinin zayıflaması ve bağışıklık sisteminin ciltteki sağlıklı hücrelere yanlışlıkla saldırması sonucu gelişir. Egzama, ciltte kuruluk ve tahrişe neden olabilir, ayrıca ciltteki normal işlevleri bozarak vücudun dış etkenlere karşı savunmasını zayıflatabilir.

Egzama, genellikle bebeklerde ve çocuklarda başlar, ancak her yaşta görülebilir. Egzama, kronik bir hastalık olabilir ve bazen dönemsel olarak iyileşebilir ya da kötüleşebilir.

Egzamanın Belirtileri:

Egzamanın belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak en yaygın belirtiler şunlardır:

  1. Ciltte Kızarıklık ve Şişlik:
    • Egzama, ciltte kızarıklık, şişlik ve bazen küçük su dolu kabarcıklarla belirir. Bu bölgeler genellikle kaşınan ve tahriş olan alanlardır.
  2. Kaşıntı:
    • Egzama, şiddetli kaşıntıya neden olabilir. Kaşıma, ciltteki tahrişi artırabilir ve yaraların oluşmasına yol açabilir.
  3. Kuruluk ve Pul Pul Dökülme:
    • Egzamalı cilt genellikle kuru olur ve pul pul dökülür. Ciltteki nem kaybı, egzama belirtilerini kötüleştirebilir.
  4. Kalınlaşmış ve Sertleşmiş Cilt:
    • Uzun süreli egzama, ciltte kalınlaşmaya ve sertleşmeye neden olabilir. Bu duruma lichenifikasyon denir.
  5. Ciltte Kabuklanma ve Yara Oluşumu:
    • Kaşınan ve tahriş edilen bölgelerde kabuklanmalar, çatlamalar ve yaralar oluşabilir. Bu yaralar enfeksiyon riskini artırabilir.

Egzamanın Nedenleri:

Egzamanın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir etkileşimi sonucu geliştiği düşünülmektedir. Egzamanın başlıca nedenleri şunlar olabilir:

  1. Genetik Yatkınlık:
    • Egzama, ailesinde alerjik hastalıklar (örneğin, alerjik astım, saman nezlesi) bulunan kişilerde daha yaygındır. Yani, genetik yatkınlık egzama gelişme riskini artırabilir.
  2. Bağışıklık Sistemi Yanıtı:
    • Egzama, bağışıklık sisteminin vücudun sağlıklı hücrelerine yanlışlıkla saldırması sonucu gelişir. Bu aşırı bağışıklık yanıtı ciltte iltihaba yol açar.
  3. Çevresel Faktörler:
    • Egzama, çevresel faktörlerden de etkilenebilir. Soğuk hava, kuru hava, kimyasal maddeler, alerjenler (örneğin, polen, ev tozu) ve bazı gıda maddeleri egzama ataklarını tetikleyebilir.
  4. Stres:
    • Psikolojik stres, egzama semptomlarını artırabilir veya yeni ataklara yol açabilir.
  5. Cilt Bariyerinin Zayıflaması:
    • Egzama, cilt bariyerinin zayıflaması nedeniyle vücudun dış etkenlere karşı savunmasının bozulmasına yol açar. Bu durum, cildin kurumasına ve tahrişe neden olabilir.

Egzama Türleri:

Egzama birkaç farklı şekilde sınıflandırılabilir:

  1. Atopik Dermatit (Atopik Egzama):
    • En yaygın egzama türüdür ve genellikle genetik yatkınlıkla ilişkilidir. Ciltte sürekli kaşıntı, kızarıklık ve kuru döküntüler ile karakterizedir. Çocuklarda daha yaygındır, ancak yetişkinlerde de görülebilir.
  2. Kontakt Dermatit:
    • Bu tür egzama, cildin bir maddeye temas etmesi sonucu gelişir. Örneğin, sabun, deterjan, parfüm veya metallerle temas edince ciltte reaksiyon oluşabilir.
  3. Seboreik Dermatit:
    • Genellikle kafa derisi, yüz ve gövde gibi yağ bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde görülür. Kızarıklık, kepeklenme ve pul pul dökülme ile belirgindir.
  4. Nummüler Dermatit:
    • Yuvarlak, kaşıntılı döküntülerle belirgin bir egzama türüdür. Çoğunlukla bacaklar, eller ve kollar gibi bölgelerde görülür.
  5. Variköz Dermatit:
    • Bacaklarda görülen, damar sorunları (varis) ile ilişkili bir egzama türüdür. Bu tür egzama, bacaklarda ödem ve varisli damarlarla birlikte oluşur.

Egzamanın Tedavisi:

Egzamanın tam bir tedavisi yoktur, ancak tedavi yöntemleri semptomları kontrol altına almaya yardımcı olabilir. Egzama tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:

  1. Topikal Kremler ve Merhemler:
    • Steroid içeren kremler ve merhemler, ciltteki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca nemlendiriciler ve cilt bariyerini güçlendiren ürünler de kullanılır.
  2. Antihistaminikler:
    • Kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olan antihistaminik ilaçlar, bazı egzama hastaları için faydalıdır.
  3. Işık Terapisi (Fototerapi):
    • UV ışık tedavisi, ciltteki iltihabı azaltmak için kullanılabilir.
  4. Bağışıklık Sistemi Üzerine Etki Eden İlaçlar:
    • Şiddetli vakalarda, bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini azaltmak için immünosupresif ilaçlar kullanılabilir.
  5. Cilt Bakımı ve Nemlendirme:
    • Cildin düzenli olarak nemlendirilmesi, egzama belirtilerini hafifletebilir. Kuru cilt, egzama semptomlarını şiddetlendirebilir.

Egzama ile Yaşamak:

Egzama, yaşam boyu sürebilen bir hastalık olabilir, ancak doğru tedavi ve cilt bakımı ile semptomlar yönetilebilir. Ayrıca, egzama hastalarının tetikleyicilerden kaçınmaları, düzenli nemlendirici kullanmaları ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeleri önemlidir.

Sonuç olarak:

Egzama, ciltte kızarıklık, kaşıntı, kuruluk ve iltihaplanma ile kendini gösteren yaygın bir cilt hastalığıdır. Genetik, çevresel faktörler ve bağışıklık sistemi yanıtı ile ilişkilidir. Egzama tedavi edilemez, ancak uygun tedavi ve cilt bakımı ile semptomlar kontrol altına alınabilir.

Bu cevap bilgi amaçlıdır. Kesin tanı için her zaman her konuda kendi doktorunuza danışın.

Önceki Makale

Demans Nedir?

Sonraki Makale

Endokrin Nedir?